سود ودیعه حج در جیب بانک‌هاست و هر سال مبالغ هنگفتی از ارز کشور صرف خرید اجناس نامرغوب چینی می‌شود.
اقتصاد عربستان پس از نفت برمحور صنعت گردشگری که عمدتا مربوط به مسافرت حجاج و بازار پر فروش کالا در آن ایام است بنا شده که نقش مهمی در اقتصاد این کشور ایفا می‌کند.
در ایام تمتع و عمره زائران ایرانی بیش از زائران دیگر کشورهای مسلمان سوغاتی از عربستان تهیه می‌کنند. در سال حدود یک میلیون زائر ایرانی به سرزمین وحی مشرف می‌شوند. البته هم‌اکنون حدود یک میلیون و 500 هزار نفر برای اعزام به تمتع و هشت میلیون نفر نیز برای تشرف به عمره در نوبت انتظار هستند. این تعداد متقاضی اعزام به سرزمین وحی هزاران میلیارد تومان در بانک‌ها ودیعه‌گذاری کرده‌اند که معمولا به‌طور شفاف به آنها اعلام نمی‌شود که چقدر سود ودیعه آنها بوده است و تنها اعلام می‌شود که چه مبلغی برای اعزام واریز کنند.
نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت در همایش حج و اقتصاد اعلام کرد: در ثبت‌نامی که اخیرا صورت گرفت حدود شش میلیون و 500هزار نفر برای اعزام به عمره ثبت‌نام کردند که هر کدام مبلغ 800هزار تومان به بانک ودیعه سپردند.حجت‌الاسلام والمسلمین سید‌علی قاضی‌عسکر با بیان اینکه چنانچه خود سازمان حج و زیارت این مبلغ را سرمایه‌گذاری کرده و با احتساب نرخ تورم، سود به مردم پرداخت کند، مازاد درآمد در کاهش هزینه‌های حج بسیار تأثیرگذار است و بستر بیشتری برای حضور در حج فراهم می‌شود.
رئیس بعثه مقام معظم رهبری که پیش از این مخالفت خود را با ایجاد نوبت انتظار چند ساله برای عمره مانند آنچه در تمتع اتفاق افتاد اعلام کرده بود، تصریح کرد: مگر حجاج ما متولی این هستند که جیب بانک‌ها را پر کنند؟ ما با این سرمایه‌گذاری می‌توانیم هزینه‌های حج را کاهش دهیم و از آن در مراسم عمره‌گزاری استفاده کنیم. او با بیان اینکه سرمایه‌گذاری این مبالغ از سوی حج و زیارت بر اقتصاد و ایجاد شغل در کشور تأثیرگذار است، گفت:
برای نمونه یک میلیون نفر وسایل احرام و سایر لوازم مورد نیاز حج خود را تهیه می‌کنند؛ اگر این لوازم را ما در کشور ایجاد کنیم این پول در کشور چرخش پیدا کرده و اشتغال‌زایی ایجاد می‌کند. قاضی‌عسکر با اشاره به قرارداد اعزام نیمی‌از زائران با پروازهای ایران اظهار کرد: اگر قرار است هر سال 800هزار نفر به عمره بروند 400 هزار نفر آنها با پروازهای سعودی اعزام می‌شوند و باید شرایطی فراهم شود که خود ما زائران را به حج، عتبات و سوریه منتقل کنیم که در این صورت در کنار درآمدزایی برای کشور اشتغال‌زایی به همراه خواهد داشت و به ناوگان حمل‌ونقل هوایی کشور بسیار کمک خواهد کرد.
خروج ارز برای سوغات نامرغوب
همه ساله مبالغ هنگفتی ارز برای تهیه سوغاتی توسط زائران از کشور، خارج و در ازای آن اجناس نامرغوب و بی‌کیفیت چینی وارد کشور می‌شود که تاکنون کار فرهنگی جدی در این زمینه انجام نشده است. نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت در این همایش به خرید سوغات توسط زائران نیز اشاره کرد و گفت: هم‌اکنون مبالغ زیادی ارز از کشور برای خرید سوغات خارج می‌شود، مردم به دلایل گوناگون مجبور هستند سوغاتی بسیاری تهیه کنند و سراغ اجناس بی‌کیفیت و نامرغوب می‌روند.
قاضی‌عسکر از تلاش‌های چند ساله برای حل مسئله سوغاتی سخن گفت و اظهار کرد: هنوز به نتیجه‌ای در این‌باره نرسید‌ه‌ایم اما برای حل این مشکل راه‌های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها در ارائه تولیدات داخلی با کیفیت به زائران پیش از اعزام است و این همان ایده‌ای است که مقام معظم رهبری در گذشته بر آن تأکید کرده بودند. او راه‌حل دیگر را ارائه اجناس به زائران در سالن ترانزیت مطرح کرد تا کالاهایی که زائران برای سوغات می‌خواهند به اقوام خود بدهند در اختیارشان قرار بگیرد.
نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت با بیان اینکه مسئله تغذیه و تدارکات حجاج ازجمله مواردی است که می‌توانیم خودمان آن را مدیریت کنیم، گفت: می‌شود به‌جای اینکه مواد خوراکی را از عربستان و سایر کشورها تهیه کنیم، کالاهای مورد نیاز را از ایران به عربستان منتقل کنیم. او با بیان اینکه باید به اقتصاد حج توجه جدی و بیشتری داشته باشیم، افزود: به‌عنوان مثال پیشنهاد می‌شود که یک شرکت حمل‌ونقل بین‌المللی ایجاد کنیم و زائرانی که می‌خواهند به عتبات سفر کنند از این شرکت حمل‌ونقل استفاده کنند.
قاضی‌عسکر تصریح کرد: متأسفانه روابط سیاسی ما با کشور عربستان به حدی رسیده است که این صحبت‌ها را نمی‌توانیم با آنها داشته باشیم. عربستان از کشورهای مصر و بنگلادش برای حمل‌ونقل زائران، راننده به کارگیری می‌کند درصورتی که ما می‌توانیم خودمان نیروی کار به عربستان منتقل کنیم. نماینده ولی فقیه در سازمان حج و زیارت در ادامه پیشنهاد داد:باید بازار بین‌المللی اسلامی در همه شهرهای زیارتی ایجاد کنیم که این کار به اقتصاد کشورهای اسلامی کمک زیادی می‌کند.
البته چند سال پیش نیز بخش خصوصی پیشنهاد کرد تا با نظارت سازمان‌های ذی‌ربط در بخش‌هایی از حج مانند نقل و انتقال زائران ورود پیدا کند که با مخالفت مسئولان وقت روبه‌رو شد. بخش خصوصی معتقد است که می‌تواند در ازای خروج زائر از ایران، گردشگر وارد کشور کند و در حوزه‌هایی مانند نقل و انتقال زائران و اسکان آنان عملکرد موفقی داشته باشد.
